پوکی استخوان چیست؟

بیماری پوکی استخوان یا اُستئوپروز (Osteoporosis) طبق تعریف انجمن ملی بهداشت (هیئت ایجاد اتفاق نظر برای پیشگیری از استئوپروز)، یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می‌کند و ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد.

پوکی استخوان شانس شکستگی به خصوص در مهره ها، مچ دست ها، ساعد و لگن را افزایش می دهد. شانس پوکی استخوان و وقوع شکستگی به دنبال آن با بالا رفتن سن، افزایش می یابد. اما در بسیاری موارد نیز پوکی استخوان سال های طولانی به طور خاموش در بدن ما وجود دارد اما متوجه آن نمی شویم؛ یا زمانی متوجه می شویم که دیگر دیر شده است. با تشخیص و درمان به موقع پوکی استخوان، می توان از وقوع بسیاری از انواع شکستگی ها و عوارض متعاقب آن ها جلوگیری کرد.

کلسیم نقش بسیار مهمی در بدن دارد. این ماده برای عملکرد صحیح اعصاب، سلول‌ها، عضلات و استخوان‌ها ضروری است. اگر میزان کلسیم خون کافی نباشد بدن کلسیم مورد نیاز را از استخوان‌ها دریافت می‌کند که موجب بیماری پوکی استخوان می‌شود. دریافت کلسیم کافی برای داشتن استخوان‌های مستحکم مهم است. فرآورده تزریقی ویال کلسیم گلوکونات دارویی است که برای درمان این بیماری توسط پزشک معالج تجویز می شود.

تخلخل بافت استخوان

از جمله بیماری های شایع استخوانی در سراسر جهان، بیماری پوکی استخوان است، این بیماری زمانی رخ می دهد استخوان های بدن بسیار ضعیف می شوند یا بیش از حد استحکام خود را از دست می دهند. در این صورت استخوان ها، محکم نیستند و ممکن است در اثر زمین خوردن یا عطسه کردن، استخوان ها دچار آسیب یا شکستگی شوند. در این بیماری، استخوان های بدن متخلخل می شوند. اگر استخوانی که دچار بیماری پوکی استخوان شده است با میکروسکوپ دیده شود، شبیه به یک لانه زنبور است.

بیماران مبتلا به پوکی استخوان، معمولا در نواحی مفاصل مچ دست، مفصل ران و ستون فقرات دچار شکستگی هایی می شوند، زیرا بیماری باعث ضعیف شدن استخوان می شود به حدی که با خم شدن یا تند راه رفتن و همچنین تکان های تند، استخوان های مختلف دچار شکستگی می شوند.

بیماری پوکی استخوان در مردان و زنان

بیماری پوکی استخوان می تواند تمام زنان و مردان را درگیر کند، ولی این بیماری در زنان سفید پوست و آسیایی، مخصوصا زنانی که به سن یائسگی رسیده اند و سن آنها بالا رفته است، بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. بنابراین پوکی استخوان در زنان بسیار شایع تر از مردان می باشد. استفاده از رژیم غذایی سالم، ورزش های مفید و کاهش دهنده وزن و همچنین داروهای تقویتی، می تواند به جلوگیری و بهبود این بیماری کمک کند.

علامت های پوکی استخوان در زنان و مردان و جوانان

مهم‌ترین نشانه‌های پوک‌شدن استخوان در خانم‌ها و آقایان شامل موارد زیر می‌شود:

• علائم مرتبط با شکستگی‌های پوکی استخوان در مردان و زنان یکسان و معمولا دردناک هستند.
• محل درد بستگی به محل شکستگی دارد.
• به طور معمول در مراحل اولیه‌ی پوکی استخوان هیچ نشانه‌ای وجود ندارد. اما هنگامی که استخوان‌ها ضعیف شوند، علائم نیز آشکار می‌شوند.
• شکستگی ستون فقرات یا فشردگی مهره‌ها می‌تواند باعث کمردرد و گردن درد شدیدی شود که از پشت به طرفین بدن منتشر می‌شود.
• در طول سال‌ها، شکستگی‌های مکرر ستون فقرات می‌تواند منجر به:
  • کمردرد مزمن
  • کوتاهی قد
  • تغییر در وضعیت
  • خم‌شدن
  • انحراف ستون فقرات به دلیل فروپاشی مهره‌ها (کیفوز) شود و بسیار راحت‌تر از حد انتظار، استخوان‌ها می‌شکنند.