ادرار انسان می تواند اطلاعات بسیار زیادی را در مورد سلامتی بدن به او بدهد. میزان pH در ادرار قلیایی بودن یا میزان اسیدی یودن آن را مشخص می کند. هر چه pH پایین تر باشد ادرار اسیدی تر بوده و بالعکس اگر pH بالاتر برود ادرار قلیایی تر است. pH پایین ادرار می تواند منجر به بیماری هایی از جمله نقرس و سنگ کلیه شود. اساسا کسانی که به این بیماری ها دچار هستند ادرار اسیدی با pH پایین دارند. بنابراین افزایش pH ادرار برای این بیماران و بطور کلی برای پیشگیری از احتمال ابتلا به این بیماری بسیار اهمیت دارد.
اگر ادرار بماند قلیایی می‌شود چون اوره توسط باکتری به آمونیاک تجزیه می‌شود. اگر ادرار بدون درپوش باشد قلیایی می‌شود چون CO2 آن آزاد می‌شود. رژیم غذایی: مرکبات، لبنیات زیاد ادرار را قلیایی مي كند. مصرف گوشت زياد ادرار را اسیدی مي كند. وظیفه قرص پتاسیم سیترات افزایش pH ادرار و دفع سنگ کلیه می باشد.
آزمایش PH ادرار چیست؟
ادرار انسان شامل مواد زائدی است که کلیه‌ها از خون جدا می‌کنند. بیشتر حجم ادرار را آب تشکیل می‌دهد و علاوه بر آن، نمک و سایر مواد زائد نیز در آن وجود دارند. مقدار مواد موجود در ادرار می‌تواند بر میزان اسیدی بودن آن تاثیر بگذارد. می‌توان گفت pH شاخصی است که به کمک آن می‌توان میزان اسیدی بودن هر مایعی را اندازه‌گیری کرد. عدد pH می‌تواند از صفر تا ۱۴ باشد که هرچه به صفر نزدیک باشد به معنای اسیدی بودن و هرچه به ۱۴ نزدیک باشد به معنای قلیایی بودن است. آزمایش pH ادرار به معنای اندازه‌گیری میزان اسیدی یا قلیایی بودن ادرار بیمار است. پزشکان غالبا زمانی که فرد علائمی از بیماری کلیوی یا مشکلات ادراری داشته باشد، انجام این آزمایش در کنار آزمایشات کلیه را تجویز می‌کنند.
تفسیر آزمایش pH ادرار
بالا بودن میزان PH ادرار می‌تواند به دلایل زیر باشد:
- کلیه‌ها اسید را به خوبی دفع نمی‌کنند (اسیدوز توبولار کلیه)
- نارسایی کلیه
- پمپاژ معده (مکش معده برای خارج کردن مایعات از معده)
- عفونت مجاری ادراری
- استفراغ
پایین بودن pH ادرار نیز ممکن است به دلایل زیر باشد:
- کتواسیدوز دیابتی (نوعی عارضه که در اثر کمبود شدید انسولین ایجاد می‌شود و مقدار زیادی کتون آزاد می‌کند)
- اسهال
- اسید زیاد در مایعات بدن
- گرسنگی و افت قند خون
علت تغییر pH ادرار چیست؟
یکی از عواملی که بر تنظیم PH ادرار تاثیر زیادی دارد، غذایی است که شما مصرف می‌کنید. پزشک معمولا قبل از تفسیر نتیجه آزمایش pH ادرار از شما در مورد غذاهایی که در چند روز گذشته خورده‌اید سوال می‌کند.
برای مثال: غذاهایی که حاوی پروتئین حیوانی و غلات باشند، باعث اسیدی شدن ادرار شما می‌شود. در حالی که رژیم غذایی حاوی میوه‌ها و سبزیجات قلیایی باعث قلیایی شدن ادرار شما می‌شود. اما در صورتی که نتایج آزمایش شما خارج از محدوده نرمال باشد، می‌تواند نشانه بعضی بیماری‌ها باشد. غذاهایی که باعث اسیدی شدن ادرار شما می‌شوند می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- حبوبات
- گوشت و لبنیات
- نوشابه گازدار
- تخم مرغ
غذاهایی که باعث قلیایی شدن ادرار شما می‌شوند عبارتند از:
- آجیل
- میوه
- سبزیجات
پزشک، PH ادرار بیمار را با توجه به دلیل انجام آزمایش تفسیر می‌کند. در صورتی که PH ادرار خارج از محدوده طبیعی باشد می‌تواند نشانه عفونت یا مشکل در عملکرد کلیه شما باشد که در اینصورت آزمایش‌های عفونت ادراری نیز تجویز خواهد شد.
نتایج pH ادرار چه چیزی را نشان می دهد؟
اگر فردی دارای pH ادرار بالا باشد، به این معنی که ادرار آن بیشتر قلیایی است و می تواند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای مانند موارد زیر باشد:
- سنگ کلیه
- اختلالات مرتبط با کلیه
- عفونت های دستگاه ادراری (UTIs)
همچنین ممکن است فرد به دلیل استفراغ طولانی مدت PH ادرار بالاتری داشته باشد. چون این امر بدن را از شر اسید معده خلاص می کند، که می تواند مایعات بدن را قلیایی تر کند.
