فرآورده های مرطوب كننده پوست (Skin moisturizer) ازطريق بهبود و ترميم لايه ي شاخي باعث كاهش ازدست دادن آب پوست و جايگزيني چربی هاي پوستي و ديگر تركيبات می شوند. عملكرد لايه ي شاخي پوست، محافظت بافت هاي زيرين از عفونت، خشكي و استرس هاي مكانيكي مي باشد. صدمه به اين لايه باعث افزايش ازدست دادن آب لايه ي اپيدرمي مي شود و اين موضوع سبب ايجاد درماتيت آتوپيك و ديگر بيماري هاي مزمن پوست مي شود . مرطوب كننده ها براي كاهش چين و چروك پوست و ساخت ظاهر نرم و لطيف استفاده می شوند. لوسیون مرطوب کننده آمونیوم لاکتات از جمله فرآورده هایی است با بطور همزمان می تواند بافت زیرین پوست را مرطوب نگه دارد و بافت مرده را از روی لایه بیرونی پوست پاک کند. اين دسته از محصولات مراقبت پوستي شامل تركيبات مختلفي از نرم كننده ها، پوشاننده ها و جاذب الرطوبه ها هستند و فرمولاسيون هاي مختلفي از آن ها در دسترس است.
مرطوب كنندگی ذاتی اپيدرم
لايه ي شاخي ، سطحي ترين لايه ي پوست است كه ازنظر بيوشيميايي فعال مي باشد . لايه اي كه به طور مكانيكي در تماس مداوم با دنياي اطراف است و اجسام و اشياي مختلف با آن اصطكاك ايجاد مي كنند و مملو از سلول هاي مرده ي فاقد هسته و اندامك است . شكل و ساختار اين لايه، پوست را از عفونت ، تبخير سريع آب سطحي و آسيب هاي مداوم مكانيكي شيميايي در امان نگه مي دارد. اين لايه ، قابل انعطاف، نيمه تراوا و قادر به ترميم خود مي باشد.
هر سلول شاخي شامل يك سيستم سازمان يافته ي نامحلول و ماتريكس ميكروفيبري كراتيني است . پروتئين اين ماتريكس مي تواند باعث اتصال مواد ، تنظيم مقدار آب، تورم سلولي و تغييرات مورفولوژي پوست گردد و به دليل ايجاد مسير پر پيچ و خم ، راه را براي تبخير از آب سطح پوست سخت مي كند.
فرآورده های مرطوب کننده پوست با تركيب خاصي از مواد جذب كننده ي رطوبت در لايه ي شاخي يافت شده كه عامل رطوبت دهنده ي طبيعي ناميده مي شود. اين عامل شامل آمينو اسيد هاي آزاد و مشتقات آن ها، لاكتات، اوره و پيروليدون كربوكسيليك اسيد است كه توسط فيلاگرين توليد مي شود. فيلاگرين يك پروتئين كليدي است كه باعث تسهيل تمايز انتهايي اپيدرم و ساختار سد پوستي مي شود .
فيلاگرين در لايه ي گرانولار پوست با پروتئين هاي كراتين ايجاد كمپلكس كرده و اين كمپلكس باعثحفاظت فيلاگرين از شكست هاي پروتئوليتيك مي شود. موتاسيون در ژن فيلاگرين به عنوان عامل مستعد كننده اي در اگزماي اتوپيك شناسايي شده است. همچنين در بيماري هاي پوستي مثل ايكتيوز ولگاريس و پسوريازيس، فقدان عامل رطوبت دهنده ي طبيعي مشاهده شده است. آب توسط مواد رطوبت پسند در لايه ي شاخي نگه داشته مي شود كه عامل كنترل كننده در حفظ انعطاف پوست و پوسته ريزي مي باشد.
تأثير آب و فرآورده های مرطوب کننده پوست بر لایه اپيدرم
آب علاوه بر وظيفه ي آنزيمي ، مسئول بسياري از خواص فيزيكي پوست سالم است . يكي از وظايف اصلي آن انعطاف و نرمي پوست است. اپيدرم زنده داراي مقدار قابل ملاحظه اي (70 %) آب است . محتواي آب در محل اتصال اپيدرم به سلول هاي شاخي به شدت كم مي شود. در لايه ي شاخي آب در ارتباط با بخش هيدروفيلپروتئين ها، عامل رطوبت دهنده ي طبيعي و ماتريكس كراتين داخل سلولي در سلول هاي شاخي است. مقدار آب در اپيدرم توسط گليسرول درون زا حفظ و در آكواپورين ها توزيع مي شود. آكواپورين ها كانال هاي آب در تمام سلول هاي بدن ازجمله پوست هستند. اين كانال ها با حفظ تعادل آب، از خشك شدن و آبرساني زياد كه هر دو باعث مرگ سلول ها مي شوند جلوگيري مي كنند. گليسرول درون زا عملكردي به عنوان جاذبه الرطوبه طبيعي دارد. آكواپورين3 اجازه ي نفوذ اسمزي گليسرول به داخل سلول ها را مي دهد كه توسط گليسرول ، آب به درون سلول ها كشيده مي شود. بيان كانال هاي آكواپورين 3 در هنگام در معرض آفتاب قرارگرفتن و هم چنين پيري كاهش مي يابد كه باعث خشكي پوست در اين افراد مي شود و در حال حاضر مطالعاتي در حال انجام است كه تركيباتي كه سطح آكواپورين را افزايش مي دهد را شناسايي كرده و آب رساني پوست را بهبود ببخشند.
وظیفه فرآورده های مرطوب كننده پوست چیست؟
وظيفه ي اصلي فرآورده های مرطوب كننده پوست كاهش دادن سرعت ازدست رفتن آب از پوست است و اينكه گفته مي شود تنها سبب رطوبت دادن مي شوند، فقط جمله اي گمراه كننده است.
چهار گام براي رسيدن به رطوبت دهي دوباره ي پوست بيان شده است:
- شروع به تعمير سد پوستي؛
- كاهش تبخير رطوبت پوست؛
- انتشار رطوبت پوستي؛
- سنتز چربي بين سلولي؛
فرآورده های مرطوب كننده پوست به گونه ای فرموله شده اند که مي توانند يك يا چند عدد از اين مراحل را هم زمان انجام دهند.
اكثر فرآورده های مرطوب كننده پوست موجود در بازار امولسيون هستند. رايج ترين امولسيون براي مراقبت از است. اين (O/W) پوست امولسيون هاي روغن در آب نوع از امولسيون ها شامل قطرات بسيار كوچك روغن پراكنده شده در آب هستند. اين پايه ي امولسيوني براي انواع تركيبات فعال، آنتي اكسيدان ها، پپتيدها و عصاره هاي گياهي مصرف مي شود. امولسيون هاي آب در روغن كه شامل ذرات آبِ پراكنده در روغن هستند براي فرمو له كردن محصولات ضدآفتاب مصرف مي شود. امولسيون آب در سيليكون شامل قطرات آب پراكنده در سيليكون است كه براي توليد لوازم آرايشي رنگي،محصولات مراقبت از پوست و كرم هاي ضدآفتاب استفاده مي شوند.
كرم ها و لوسيون ها مي توانند ازنظر خواص فيزيكي و تركيبات شيميايي باهم متفاوت باشند. كرم ها ويسكوز تر و پوشاننده تر از لوسيون ها هستند و لايه ي ضخيم تري را روي پوست ايجاد مي كنند. كرم ها شامل آب كمتر و فاز روغني سنگين تر مانند واكس ها و موم ها هستند. كرم بيشتر براي برنامه هاي درمانی شبانه و درمان مناطق خاص مانند دور چشم و گردن استفاده مي شود. لوسيون ها حاوي آب بيشتر و فاز روغني كمتري نسب ت به كرم ها هستند، به همين دليل به راحتي در پوست جذب مي شوند. اين خواص باعث شده اند تا لوسيون ها به گزينه ي عالي براي كاربردهاي بدن بخصوص در نواحي مودار تبديل شوند.
انواع فرآورده های مرطوب كننده پوست
در كل سه نوع مرطوب كننده وجود دارد:
- پوشاننده ها (occlusives)؛
- جاذبه الرطوبه ها(humectants)؛
- نرم كننده ها.(emollients)؛
به استثناي پمادها، تركيب غالب مرطوب كننده ها از آب تشكيل شده است. آب موجود در فرآورده های مرطوب كننده پوست به طور مستقيم نمي تواند به پوست خشك كمك كند و حتي با مصرف مدوام مرطوب كننده ها آب خيلي كمي توسط لايه ي شاخي جذب مي شود . وظيفه ي آب، پخش كردن مواد تشكي ل دهنده ي امواسيون به صورت نازك و پيوسته در سطح پوست است و خود سپس از ميان چربي ها و مواد تبخير مي شود.
فرآورده های پوشاننده ی پوست
اين مواد با ايجاد يك لايه ي هيدروفوب مانع ازدست دادن آب از لايه ي شاخي پوست و كاهش ازدست دادن آب لايه ي اپيدرمي تا %99 مي گردند كه سبب كمك به ماتريكس بين سلول هاي شاخي و جلوگيري از ايجاد ترك در پوست مي شوند . اين محصولات به طور كامل جذب پوست نمي شوند ولي بسيار مؤثر هستند خصوصا اگر در طول شب مصرف گردند. يكي از اشكالات اين گروه از محصولات حس نامطلوب چربي پوست است و مي تواند در پوست هاي مستعد نيز باعث ايجاد اكنه شود. از اين خانواده ، مي توان روغن هاي معدني ر ا نام برد كه بي رنگ و بی بو هستند و تركيب رايجي در لوسيون ها، كرم ها، پمادها و محصولات آرايشي به حساب مي آيند. اين مواد سبك و ارزان مي باشند كه به ندرت باعث حساسيت يا ناراحتي مي شوند و به عنوان يكي از بهترين مواد مرطوب كننده در دسترس فرمولاتورها قرار دارند . علاوه بر اين، خواص كمكي در ترميم زخم نيز از خود نشان داده اند.
وازلين با غلظت حداقل 5% در پايه هاي كرم و پماد، متداول ترين و مؤثرترين پوشاننده محسوب مي شود. نفوذ وازلين در لايه ي شاخي باعث بازگرداندن عملكرد بافت با تحريك پوست به ساخت چربي بين سلولي مي شود. متأسفانه ايراد اصلي وازلين ظاهر بسيار چرب آن است.
لانولين از ديگر مواد موثر پوشاننده است ولي به علت بوي نامطبوع، قيمت بالا و ايجاد درماتيت تماسي استفاده از آن محدود شده است . البته نوعي لانولين خالص و ب ي رنگ براي فراورده هاي آرايشي موجود مي باشد كه بسيار گران است. پليمر هاي سيليكوني مانند دايمتيكون و سيكلومتيكون يك جايگزين وازلين با چربي كمتر براي oil free است كه پايه ي تمام مرطوب كننده پوست هاي چرب و مستعد جوش محسوب مي شود . اين ماده ضدحساسيت است و مي تواند براي كاهش غلظت وازلين به فرمول اضافه شود . برتري سيليكون ها نسبت به ساير اعضاي اين دسته در ايجاد اثرات پوشانندگي خوب و در مقابل عدم حس چربي و سنگيني روي پوست است . بنابراين از اين تركيب و تركيبات مشابه آن در كرم هاي سبك استفاده مي شود.
فرآورده های جاذبه الرطوبه ی پوست
جاذبه الرطوبه ها در لايه ي شاخي ، با آب نشأت گرفته از لايه هاي پاييني پوست ازجمله درم و اپيدرم اتصال پيدا كرده و آن را جذب مي كنند. اگر رطوبت محيط بيش از 70 % باشد، مولكول هاي جاذبه الرطوبه مي توانند مقدار كمي از آب محيط را جذب كنند . استفاده از جاذبه الرطوبه ها به تنهايي مي تواند باعث افزايش شود، به همين دليل براي حصول اطمينان اثر، TEWL آن ها را به صورت تركيب با پوشاننده ها فرموله مي كنند. جاذبه الرطوبه ها با ايجاد تورم سلول هاي شاخي باعث كاهش فضاي بين سلولي و پنهان سازي خطوط پوست مي شوند.
انواع جاذبه الرطوبه های پوست
- گليسيرين (گليسرول): كه اولين بار از هيدروليز روغن زيتون توسط دانشمندي سوئيسي به دست آمده به عنوان جاذبه الرطوبه ي مؤثري در محصولات موضعي استفاده مي شود. اين ماده حداكثر به مقدار 20 % تا %25 در فرمولاسيون مرطوب كننده ها براي پوست هاي خشك به كار مي رود. تحقيقات نشان داده در پوست هاي تحت درمان با كرم گليسيرين 15% گليسيرين با ايجاد مخزني در لايه ي شاخي براي به دام انداختن رطوبت محيط به هيدراتاسيون پوست كمك مي كند. اين ماده ي بي بو و غيرسمي كه 0/6 برابر از نيشكر شيرين تر است، حساسيتي براي پوست ايجاد نمي كند. سه گروه هيدروكسيل آب دوست در اين ماده، مسئول خاصيت جاذبه الرطوبه بودن آن هستند. اين ماده در آب و الكل به خوبي حل مي شود، مقدار كمي نيز در استون محلول است ولي در كلروفرم و اتر كاملاً نامحلول است .
- گليسيرين در فرمولاسيون ها به عنوان حلال ، روان كننده، شيرين كننده و هم چنين به دليل خواص ضدميكروبي آن به كار مي رود. گليسيرين امروزه به عنوان جاذبه الرطوبه در كرم ها ، لوسيون ها، فوم هاي اصلاح، خميردندان ها و دئودورانت ها (اسپري هاي ضدعرق) مي شود. هم چنين جايگزين مومها در چرب كننده هاي لب و امولسيون هاي بدون روغن است. گليسيرين علاوه بر جذب آب باعث متعادل كردن رفتار فاز چربي لايه شاخي و جلوگيري از تبلور ساختار هاي لاملار در رطوبت كم در شرايط آزمايشگاه مي شود . عملكرد گليسرول روي لايه ي شاخي و هم چنين سد عملكردي اپيدرم وابسته به كانال هاي آكواپورين 3 است.
- پروپيلن گليكول: ترکیب دیگری مي باشد كه ماده اي بيرنگ، ويسكوز، شفاف، بي بو و داراي طعم شيرين است كه مزه ي گس آن به گليسرول شباهت دارد. اين ماده در دماي عادي و ظروف دربسته پايدار است و هم چنين به صورت مخلوط با آب، گليسيرين و الكل ازلحاظ شيميايي پايدار است. پروپيلن گليكول به مقدار زيادي در محصولات آرايشي و دارويي استفاده مي شود كه نقش حلال و مخصوصاً نقش حامل محصولات ناپايدار و غيرمحلول در آب را دارد . هم چنين به عنوان مهار كننده ي رشد قارچ و آنتي باكتريال نيز كاربرد دارد . در فرمولاسيون ها با دوز بيش از 10 % علاوه بر اثر جاذبه الرطوبه، كمي لايه بردار نيز است.
- اوره : ماده اي شفاف، رنگي، كمي بودار و جاذبه الرطوبه است كه به صورت كريستال هاي سفيد منشوري يا پودر يا پلت موجود است كه در الكل محلول و در اتر نامحلول است . اين ماده در بيماران داراي پوست خشك مانند ايكتيوز و هم چنين كراتودرمي كاربرد دارد كه ظرفيت گرفتن آب توسط پوست را افزايش مي دهد.
- بوتيلن گليكول: الكلي است بيرنگ و ويسكوز كه مزه ي تلخ و شيرين دارد . اين ماده در آب، استون وروغن كرچك حل مي شود اما در هيدروكربن هاي اليفاتيك محلول نيست. بوتيلن گليكول به عنوان جاذبه الرطوبه در بافت سلولي، در محصولات پوستي و به عنوان حلال در فراورده هاي تزريقي استفاده مي شود. گفته مي شود اين ماده مي تواند رطوبت بالايي را حمل كند بنابراين اغلب در اسپري هاي مو و لوسيون هاي تنطيم كننده رطوبت پوستي استفاده مي شود. هم چنين بوتيلن گليكول مي تواند در محصولات آرايشي به عنوان نگه دارنده در برابر ميكروارگانيسم ها استفاده شود. اين ماده جز تركيبات ايمن و بی ضرر محسوب مي شود.
- هيالورونان: كه از تركيب اسيد هيالورونيك و سديم هيالورونات ساخته شده است يكي ديگر از تركيبات جاذب الرطوبه ي پركاربرد است . اسيد هيالورونيك يك تنظيم كننده رفتار بافت است. اين ماده به آب متصل شده و به عنوان لوبريكانت بين كلاژن و شبكه ي فيبرهاي الاستيك در پوست هنگام حركت پوستي عمل مي كند. پوست بزرگترين مخزن اسيد هيالورونيك بدن است كه بيشتر از 50 % كل اين ماده را شامل مي شود. اين ماده به صورت موضعي باعث بهبود زخم شده و در محصولات جراحي چشم و به صورت تزريقي داخل مفصل در بيماري آرتريت روماتوئيد مصرف مي شود و سمي نيست. اگرچه اسيد هيالورونيك از گليسيرين گران تر است ولي چون خاصيت چسبندگي كمتري داشته و بوي مطبوع تري دارد در فراورده هاي آرايشي بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد.
- محلول هاي اسيد هيالورونيك با وزن مولكولي بالا ايجاد يك فيلم ويسكوالاستيك روي پوست مي كنند. اسيد لاكتيك هم به صورت بي رنگ تا زرد رنگ به صورت كريستال يا مايع ويسكوز يافت مي شود. اسيد لاكتيك در واقع يك نوع آلفاهيدروكسي اسيد مي باشد كه در آب، الكل و گليسرول حل مي شود ولي در كلروفرم محلول نيست . اين ماده به عنوان يك ماده ي جاذبه الرطوبه طبيعي در لايه شاخي وجود دارد و 12% مواد پوست را تشكيل داده است . در فرمولاسيون ها درصورتي كه ماده ي بازي وجود نداشته باشد باعث اسيدي مي شود. از اين ماده در محصولات pH ايجاد موضعي به علت دارابودن خاصيت بافري و توانايي اتصال به آب استفاده مي شود. اسيد لاكتيك يك لايه بردار ملايم است كه در كرم هاي ضدپيري پوست استفاده مي شود. هم چنين اسيد لاكتيك براي تحريك سنتز سراميد و بهبود پوست به عنوان سد عملكردي پيشنهاد مي شود.
- پنتنول: ماده اي شفاف، بي رنگ و ويسكوز است كه خاصيت جاذبه الرطوبه دارد . اين ماده الكلي است كه آب را به بافت ها باز مي گرداند و در واقع همان ويتامين B5 در بدن است . پنتنول به راحتي در A عضوي از كوآنزيم آب حل مي شود و هم چنين در الكل و گليسرول هم محلول است اما در روغن ها حل نمي شود. اين ماده در صورت حفاظت از رطوبت در نور و هوا پايدار است اما در برابر گرما، اسيد و باز حساس است . قرمزي پوست سريعاً توسط اين ماده درمان مي شود . پنتنول در محصولات آرايشي و دارويي مثل مرطوب كننده ها و كرم هاي ضدآفتاب سوختگي و ازبين برنده ي جاي زخم استفاده مي شود.
- سوربيتول: يك هگزاهيدريك اسيد است كه ظاهر سفيد كريستالي جامد، بي بو و طعم شيرين دارد . اين ماده به صورت طبي عي در ميوه ها و سبزيجات وجود دارد و در صنعت از احياي گلوكز ب ه وجود مي آيد . سوربيتول به صورت محلول هاي 70 % شفاف، بي رنگ و ويسكوز در دسترس است . سوربيتول ب ه راحتي در آب حل مي شود اما در الكل اين چنين نيست . هم چنين عملاً در حلال هاي آلي حل نمي شود. اين ماده به نسبت از لحاظ شيميايي با مواد جانبي سازگار بوده و واكنشي نمي دهد ولي ممكن است با آهن اكسيد شده واكنش دهد و تغيير رنگ يابد . اين ماده به عنوان شيرين كننده در فراورده هاي غذايي، شربت و خمير دندان استفاده مي شود. هم چنين سوربيتول به عنوان ملين ازطريق مقعد (شياف يا تنقيه ) مصرف مي شود و اعتقاد بر اين است كه عوارض كمتري از گليسيرين دارد . در مقادير بيش از 20 گرم در روز علائم مليني آن بروز پيدا مي كند. هم چنين خواص جاذب ه الرطوبه مشاهده شده از آن سبب استفاده آن در برخي كرم ها شده است.
- پيروليدون كربوكسيليك اسيد: يكي از مواد (pyrolidone carboxicilic acid [PCA]) اوليه اي است كه در محصولات آرايشي استفاده نمك سديم اين ماده به صورت طبيعي L مي شود. فرم در مقادير حدودا %12 نقش جاذبه الرطوبه قوي را ايفا ظرفيت PCA مي كند. درمان با كرم هاي شامل %5 نگه داري آب توسط پوست را افزا يش مي دهد . هيچ عارضه اي با مصرف اين ماده تا 50 % در فرمولاسيون ها ديده نشده است. پروتئين ها و آمينواسيدها براي محصولات آرايشي حكم يك عبارت طلايي را دارند . اين تركيبات اگر حتي به پوست نفوذ نكنند در سطح پوست سبب ايجاد رطوبت مي شوند . كلاژن و الاستين از قديمي ترين پروتئين هاي پوستي مي باشند كه به عنوان مرطوب كننده در محصولات آرايشي مصرف مي شوند و عامل تبليغاتي خوبي براي فراورده هاي ضدپيري هستند. اين تركيبات يك ساختار مارپيچي پيچيده دارند كه مسئول خاصيت مرطوب كنندگي بالاي آن ها است.
- در طول سال هاي اخير، اهميت پروتئين ها و آمينواسيدها باعث شده تا از منابع جانوري و گياهي در كرم هاي مرطوب كننده استفاده شود . از منابع گياهي مفيد مي توان گندم، برنج، سويا و جو دوسر را نام برد . در محصولات آرايشي، علاوه بر پروتئين هاي دست نخورده مي توان از پروتئين هاي هيدروليز شده كه وزن مولكولي كمتري دارند استفاده كرد . پروتئين هاي هيدروليز شده حلاليت بيشتري دارند . مشكل بالقوه اي كه پروتئين ها دارند اين است كه با گذشت زمان بو و رنگ آن ها تغيير مي كند. علاوه بر اين موادي هستند كه اضافه كردن آن ها به فرمولاسيون محصولات آرايشي و بهداشتي نيازمند نگه دارنده هاي قوي تري است. را آمينواسيد ها تشكيل NMF يادآوري مي شود 40 % از مي دهند و وزن مولكولي پايين تر آن ها باعث نفوذ بهتر به پوست مي شود.
انواع نرم کننده های پوست
نرم كننده ها به عنوان يك مرطوب كننده با پركردن ترك هاي بين سلول هاي پوستي باعث افزايش صافي پوست شده و درنتيجه به زيبايي پوست كمك مي كنند. نرم كننده ها شكاف هاي ميكروسكوپي بين سلول ها شاخي را كه ظاهر ي پوسته پوسته شده به پوست مي دهند پر مي كنند و شامل انواع تركيبات پيچيده از استرها تا الكلها مي باشند. اسيد هاي چرب زنجيره ي بلند مثل اسيد اولئيك، اسيد لينولئيك و اسيد لينولنيك، نرم كننده هاي بسيار عالي هستند كه به عنوان مثال در روغن آفتاب گردان، جوجوبا و كرچك يافت شده اند. الكل هاي چرب شامل استيل الكل، استئاريل الكل و … هم نرم كننده هاي بسيار خوبي هستند . انتخاب نرم كننده به دليل فعل و انفعالات شيميايي با مواد تشكيل دهنده ي فرمولاسيون مي تواند محدودكننده باشد . البته اين محصولات براي هميشه يا مصرف درازمدت مؤثر نيستند.
استيل الكل: اولين الكل زنجيره ي بلند است كه در كشف شد . اين ماده Chevreul سال 1913 توسط سفيد و مومي شكل است كه به صورت پودر و صفحات جامد وجود دارد . اين الكل 16 كربنه در آب نامحلول و در روغن ها و الكل ها محلول مي باشد . استاريل الكل كه از روغن نارگيل گرفته شده به عنوان نرم كننده خط اول استفاده مي شود. اين ماده براي بهبود ويسكوزيته فرمولاسيون استفاده مي شود. البته بايد دقت شود در افرادي كه به نارگيل حساسيت دارند بايد استفاده از محصولات داراي استاريل الكل محدود شود . تحقيقات نشان داده كرم هاي حاوي اين ماده در افراد داراي حساسيت باعث درماتيت تماسي شده است.
اوستيل دودكانول: روغن روشن، بي بو و با خواص حلاليت بسيارخوبي است. تقريباً در هر محصول آرايشي و بهداشتي ازجمله لوسيون پوست، پاك كننده هاي صورت و لوازم آرايشي رنگي، به عنوان جايگزين سيليكون استفاده مي شود. اين ماده نسبت به هيدروليز پايدار است و مي تواند در محدوده ي استفاده شود . داراي كيفيت متوسط pH گسترده اي از در گسترش روي پوست است . در مرطوب كننده هاي پوست و مو، براي تثبيت لوسيون و كرم، به عنوان حلال براي مواد تشكيل دهنده ي عطر و هم چنين اسيد ساليسيليك به كار مي رود. اين ماده در آب نامحلول است ولي در الكل حل مي شود.
در فاز روغني فرمولاسيون ها به مقدار 2% تا 20 % اضافه مي شود 20 علاوه بر موارد ذكرشده ، اضافه كردن نگه دارنده ها ، امولسي فاير ها و خوشبوكننده ها براي ساخت يك مرطوب كننده ي خوب لازم است . به دليل اين كه فرايند توليد و توزيع مرطوب كننده ها نيازمند زمان است منطقي است كه براي كاهش خطر ، محصول توسط نگه دارنده هايي در برابر عوامل ميكروبي حفاظت شود. پارابن ها و تركيبات آزاد كننده ي فرمالدهيد ازجمله نگه دارنده هاي متعارفي هستند كه به كار مي روند، ولي بايد به اين نكته توجه كرد كه محصولات مخصوص پوست هاي حساس و داراي درماتيت، فاقد مواد نگه دارنده و اسانس هستند تا ميزان آلرژي زايي را كاهش دهند. آب رساني پوست و سد عملكردي براي سلامت و ظاهر پوست لازم است .
استفاده از مرطوب كننده ي مناسب با توجه به شرايط پوست، سن و اولويت هاي شخصي از انتخاب هاي مهم روزانه به شمار مي آيد . در اين مقاله تركيبات مرطوب كننده پوست و نحوه ي عملكرد آن ها مورد بررسي قرار گرفت.