میزان مقاومت محلولهای بافر در برابر تغییرات pH با یکدیگر متفاوت است. از این رو، برای بیان میزان توانایی هر کدام از این محلولها در حفظ خاصیت اسیدی یا قلیایی مواد، از مفهوم «ظرفیت بافر» یا (Buffer capacity) استفاده میشود.
ظرفیت بافر را با نماد β نمایش می دهند.
آموزش یادگیری مفاهیم محاسباتی محلول بافر
در این ویدئو به کمک طرح و حل یک مساله معادلاتی به مفاهیم محاسباتی محلول بافر دست پیدا می کنیم و متوجه نقش و اهمیت محلول بافر در یک معادله خواهیم شد.
از سه روش کلی میتوان محلولهای بافر را تولید کرد:
در روش اول، ابتدا اسیدِ بافر را در آب حل کنید. مقدار آب باید ۶۰ درصد حجم نهایی بافر باشد. سپس pH را اندازهگیری کنید. برای افزایش pH به مقدار مورد نظر، از یک باز قوی همچون NaOHNaOH استفاده کنید. اگر بافر را به کمک یک باز تهیه کردهاید، در این مرحله میتوانید از یک اسید قوی همچون HClHCl استفاده کنید.
در روش دوم، میتوانید محلول را در شکلهای اسیدی و بازی خود تولید کنید. به همین منظور، هر دو محلول باید غلظت بافر یکسان و برابر با بافر نهایی داشته باشند. برای بدست آوردن محلول بافر نهایی، همزمان با کنترل کردن میزان pH، یکی از محلولها را به دیگری اضافه میکنیم.
در روش سوم، به طور دقیق میتوانید میزان اسید و باز مزدوج مورد نیاز برای تولید یک محلول بافر با میزان مشخصی از pH را تعیین کنید.
معنای pH در یک بافر
در شیمی، pH معیاری برای سنجش غلظت یون هیدروژن در محلول است. pH یک بافر را میتوان از غلظتهای اجزای مختلف واکنش محاسبه کرد. به انجام این محاسبات مفاهیم محاسباتی محلول بافر گفته می شود.
قدرت یک اسید ضعیف را به طور معمول به کمک رابطه ثابت تعادل نشان میدهند. ثابت تعادل تفکیک اسید KaKa ، که تمایل یک اسید را به تفکیک شدن در یک واکنش نشان میدهد.
همچنین می آموزیم که به کمک محلول بافر می توانیم pH یک محلول و معادله را ثابت نگهداریم و همچنین متوجه میزان ارتباط محلول بافر و pH در یک معادله خواهیم شد.
در پایان این ویدئو هر کدام از دانشجویان عزیز اگر در مورد این بحث سوال و موردی برای بیان دارند می توانند در پایین پیج بصورت مکتوب سوالات و پیشنهادات خود را بنویسند در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
امیدوارم برگزاری این کلاسها در آموزش و یادگیری این مبحث مفید فایده بوده باشد.