تمام سلول های بدن ما به طور منظم و بر اساس قاعده خاصی در حال رشد هستند. گاهی اوقات برخی از سلول ها از مسیر رشد طبیعی خود خارج می‌شوند و به طور غیرمنظم و سریع تر از حالت طبیعی رشد می‌کنند. این امر سبب به هم خوردن نظم طبیعی بدن می شود. به این به هم ریختگی سرطان (cancer) می‌گویند. در این مقاله به علت ابتلا سرطان در کودکان می پردازیم.
تشخیص سرطان در هر سنی ناراحت کننده است، به خصوص وقتی بیمار یک کودک باشد. سرطان های دوران کودکی نادر می باشند. همانند سرطان در بزرگسالان، انواع سرطان در کودکان نیز ناشی از رشد غیر طبیعی و خارج از کنترل سلول هاست. این سلول ها گاهی اوقات متاستاز شده و در بدن پخش می شوند. با این حال، انواع سرطان در اطفال به نوع درمان خاصی نیاز دارد. شناخت هر نوع سرطان در دوران طفولیت می تواند به محققان کمک کند تا به درمان های تخصصی نوآورانه نزدیک شوند.
سلنیوم و سرطان
سلنیوم مهم ترین ماده معدنی برای مبارزه با سرطان است. عملکرد سیستم ایمنی و کبد بیش از هر ماده ای وابسته به میزان کافی سلنیوم در بدن است. در صورت کمبود سلنیوم سیستم ایمنی و کبد در معرض آسیب قرار می گیرند.
تحقیقات مختلف نقش سلنیوم را در جلوگیری از ابتلا به سرطان نشان داده اند. کمبود سلنیوم در خون , مو و یا ناخن احتمال ابتلا به سرطان را ۳-۲ برابر افزایش می دهد. سلنیوم در منابع غذایی مختلف گیاهی و حیوانی وجود دارد. سه فرم مختلف و فعال سلنیوم عبارتند از : ویال تزریقی سدیم سلنیت , ال-سلنو متیونین و سلنیوم-متیل-سلنوسییتین . هر سه شکل سلنیوم موجب از بین بردن سلول های سرطانی می گردند.
چه عواملی باعث سرطان در کودکان می شوند؟
سرطان علت اصلی مرگ و میر کودکان و نوجوانان در سراسر جهان است. در کشورهای ثروتمند و پیشرفته، بیش از 80 درصد کودکان مبتلا به سرطان بهبود می یابند، اما در برخی کشورهای کم درآمد تنها 20 درصد کودکان سرطانی درمان می شوند. در واقع هنوز دلیل دقیقی برای ابتلا به سرطان به خصوص در کودکان و نوزان وجود ندارد. سرطان با تغییرات ژنتیکی بر سلول و تکثیر شدن، ارگان‌ها را تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز تومور یا سرطان‌های مختلف می‌شود. مطالعات بسیار زیادی در زمینه شناسایی دلایل ابتلای کودکان به سرطان انجام شده است که بر اساس آن دو عامل زیر به‌عنوان دلایل موثر بر بروز سرطان شناخته شده‌اند:
- عوامل محیطی و سبک زندگی
- جهش ژنتیکی در زمان جنینی
برای مثال ابتلا به عفونت‌های خاص مانند HIV یا مالاریا در سنین پایین خطر سرطان اطفال را افزایش می‌دهد. بنابراین به‌عنوان جمع‌بندی در مورد علت های ابتلای کودک به سرطان می‌توان گفت:
- هیچ دلیل واحدی برای سرطان وجود ندارد.
- دانشمندان بر این باورند که تعامل بسیاری از عوامل با یکدیگر باعث سرطان می‌شود.
- عوامل دخیل ممکن است عوامل ژنتیکی یا محیطی باشند.
- برخلاف بسیاری از سرطان‌های بزرگسالان، عوامل خطر مرتبط با سبک زندگی، نقش زیادی در ابتلا به سرطان در بچه ها ندارند.
- قرار گرفتن در معرض ویروس‌های خاصی مانند ویروس اپشتن بار و HIV، با افزایش خطر ابتلا به برخی سرطان‌های دوران کودکی مانند لنفوم ارتباط دارد.
8 نوع مختلف سرطان در کودکان
انواع سرطان هایی که بیشتر در کودکان اتفاق می افتد، با مواردی که در بزرگسالان مشاهده می شود متفاوت است. شایع ترین سرطان های اطفال عبارتند از:
- سرطان خون
- تومورهای مغز و نخاع
- نوروبلاستوما
- تومور ویلمز
- لنفوم (شامل هوچکین و غیرهوچکین)
- رابدومیوسارکوم
- رتینوبلاستوما
- سرطان استخوان (از جمله استئوسارکوم و سارکوم یوئینگ)
انواع دیگر سرطان ها در کودکان نادر است، اما گاهی اتفاق می افتد. در موارد بسیار نادر، کودکان حتی ممکن است به سرطان هایی مبتلا شوند که شیوع آن در بزرگسالان بسیار بیشتر است.
نشانه های سرطان در اطفال
کودکان مبتلا به سرطان ممکن است علائم یا نشانه های متفاوتی داشته باشند که بسیاری از آنها مشابه بیماری های شایع کودکان می باشد. علاوه بر این، گاهی اوقات کودکان مبتلا به سرطان هیچ یک از این تغییرات را نشان نمی دهند یا ممکن است علت یک نشانه، هر چیزی غیر از سرطان باشد. به هر حال، تشخیص سرطان در کودکان بسیار دشوار است.
برخی از علائم سرطان در کودکان عبارت است از:
- کاهش وزن بدون دلیل و مداوم
- سردرد همراه با استفراغ صبح زود
- افزایش تورم یا درد مداوم در استخوان ها، مفاصل، کمر یا پاها
- وجود توده به خصوص در شکم، گردن، قفسه سینه، لگن یا زیر بغل
- ایحاد کبودی، خونریزی یا بثورات بیش از حد
- عفونت های مداوم
- رنگ مایل به سفید در پست مردمک چشم
- تهوع مداوم یا استفراغ بدون تهوع
- خستگی مداوم یا رنگ پریدگی محسوس
- تغییرات چشم یا بینایی که به طور ناگهانی رخ دهد و ادامه یابد
- تب های مکرر یا مداوم با علت ناشناخته
